Tóm tắt
Nước nhảy là một hiện tượng thủy lực rất quan trọng đối với hình thức tiêu năng dòng chảy đáy, nó được áp dụng rộng rãi ở hạ lưu công trình thoát lũ trong đầu mối hệ thống thủy lợi - thủy điện, nên được quan tâm và nghiên cứu từ rất sớm trên cả mô hình thí nghiệm và lý thuyết. Mặc dù một số đặc điểm chủ yếu của nước nhảy liên quan đến quy mô công trình tiêu năng đã được xác định bằng công thức như: Độ sâu liên hiệp sau nước nhảy, chiều dài nước nhảy, tổn thất năng lượng. Tuy nhiên, một số đặc trưng khác của nước nhảy như: trường dòng chảy, áp suất, dòng rối, cơ chế tổn thất năng lượng hay trộn khí vẫn chưa nhận được nhiều sự quan tâm và thể hiện chi tiết. Vì vậy, nghiên cứu này ứng dụng mô hình tính toán động lực học chất lỏng (CFD) mô phỏng hiện tượng nước nhảy ổn định, tự do trên kênh nhẵn, đáy nằm ngang, mặt cắt chữ nhật với số Froude dòng chảy xiết thay đổi từ 4,61 đến 8,97. Nghiên cứu đã xác nhận mô hình số mô phỏng tốt hiện tượng nước nhảy với sai số nhỏ hơn 5% so với kết quả tính toán lý thuyết và thực nghiệm. Kết quả nghiên cứu đã bổ sung, hoàn thiện và làm rõ sự thay đổi của các đặc trưng khác của nước nhảy theo dòng chảy và số Froude mà thí nghiệm hay lý thuyết còn hạn chế. Ngoài ra, kết quả bài báo cung cấp thêm tài liệu tham khảo cho lĩnh vực thủy lực công trình tiêu năng.