ỨNG DỤNG MÔ HÌNH VECTOR TỰ HỒI QUY (VAR) ĐỂ ĐỊNH LƯỢNG MỐI LIÊN HỆ GIỮA SẢN LƯỢNG HÀNG CONTAINER THÔNG QUA CẢNG BIỂN VIỆT NAM VÀ MỘT SỐ BIẾN SỐ KINH TẾ VĨ MÔ

Nguyễn Xuân Huyền1, Đinh Hoàng Chương1, Nguyễn Nhật Tân1, Trương Thị Như Hà2,
1 Sinh viên Viện Đào tạo Chất lượng cao, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam
2 Khoa Kinh tế, Trường Đại học Hàng hải Việt Nam

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Nghiên cứu phân tích mối quan hệ động giữa sản lượng hàng container thông qua cảng biển Việt Nam và một số biến số kinh tế vĩ mô chủ chốt, bao gồm GDP, CPI, tỷ lệ thất nghiệp và tỷ giá hối đoái bằng mô hình Vector Tự Hồi Quy (VAR). Sử dụng dữ liệu theo quý (2014-2024) từ Tổng cục Thống kê, Cục Hàng hải Việt Nam và các nguồn kinh tế chính thức, kết quả nghiên cứu cho thấy GDP và tỷ lệ thất nghiệp có ảnh hưởng đáng kể đến sản lượng container, trong khi CPI và tỷ giá hối đoái không có tác động thống kê rõ ràng. GDP đóng góp khoảng 39,7% và tỷ lệ thất nghiệp chiếm 26,5% trong tổng biến động sản lượng container, khẳng định vai trò then chốt của hai biến số này đối với hoạt động cảng biển. Những phát hiện từ nghiên cứu cung cấp bằng chứng thực nghiệm quan trọng, hỗ trợ các nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp logistics trong việc tối ưu hóa hoạt động vận tải container tại Việt Nam.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

[1] M. Ihtihar (2015), The relationship between the economic indicators and the accuracy of throughput forecasting, IAME 2015 Conference, Kuala Lumpur, Malaysia.
[2] Tomoya Kawasaki, Takuma Matsuda, Yui-Yip Lau (2022), The durability of economic indicators in container shipping demand: a case study of East Asia-US container transport, Marintime Business Review, Vol.7 (4), pp.288-304. https://doi.org/10.1108/MABR-12-2020-0075
[3] Enock Kojo Ayesu, Kofi Ampah Bennin Boateng (2025), Estimating the impact of container port throughput on employment: an analysis for African countries with seaports, Journal of Shipping and Trade, Vol.9, Article number: 8. https://doi.org/10.1186/s41072-024-00166-z
[4] Jiahui Sun, Siqin Yu (2019), Research on Relationship between Port Logistics and Econimic Growth Based on Var: A Case of Shanghai, Scientific Research Publishing, Vol.9, Number 7, pp.1557-1567. https://doi.org/10.4236/ajibm.2019.97102
[5] Nguyễn Đình Minh Hiếu (2022), Các nhân tố tác động đến phát triển kinh tế cảng biển tại Việt Nam, Hội thảo quốc tế Phát triển kinh tế và Kinh doanh bền vững trong điều kiện toàn cầu hóa, tr.303-314.
[6] Thomas Vanoutrive (2015), Exploring the link between port throughput and economic activity: some comments on space-and time-related issues, 50th Anniversary European Congress of the Regional Science Association International (ERSA).
[7] Tổng cục Thống kê, Thông tin điện tử Tổng cục Thống kê, n.d. [Trực tuyến]. Available: www.gso.gov.vn. [Đã truy cập 10 2 2025].
[8] Cục Hàng hải Việt Nam, Cổng thông tin điện tử Cục Hàng hải Việt Nam, [Trực tuyến]: https://www.vinamarine.gov.vn/. [Đã truy cập 10 2 2025].
[9] Rob J Hyndman, George Athanasopoulos (2013), Forecasting: Principles and Practice, Otexts.